Vrije Tijd Amsterdam is altijd op zoek naar leuke verhalen en initiatieven in de stad. In dat kader stelde we Carola Rombouts van de Grafiekdrukkerij in Amsterdam een aantal vragen.
Kunt u ‘De Grafiekdrukkerij’ eens introduceren?
“De Grafiekdrukkerij in Amsterdam is sinds 1996 mijn werkplaats waar ik privé, in klein en groter groepsverband lessen, workshops en cursussen geef. Eigen projecten of projecten en workshops in samenwerkingsverband met LetterpressAmsterdam worden ook uitgevoerd. Alweer een tijd geleden maakte De Grafiekdrukkerij in eigen beheer en samenwerking meerdere uitgaven van bijzondere boeken, in gelimiteerde oplage, gedrukt op de eigen handpersen. Of een ‘ongoing’ serie portretten in linodruk van muziek-helden, te koop via de webwinkel.
De naam is ontleend aan het verzamelwoord ‘grafiek’, waarmee alle soorten ambachtelijke druktechnieken worden bedoeld. Denk aan linoleumsnede, houtsnede, etsen/droge naald, sjabloneren, stempelen, en soms ook letterdruk. De cursussen en workshops zijn gericht op beeld, de verbeelding, het proces er naartoe.
Iedereen die wil -leren te- maken is welkom om dat te komen doen. Daarvoor hoef je geen ervaring met druktechnieken te hebben, je komt het juist ontdekken en ervaren. Je doorloopt tijdens een cursus of workshop in een bepaalde techniek het hele traject van idee naar resultaat. Als je een beetje open staat voor experiment, valt er veel te leren (van elkaar) en zal je jezelf verrassen! De deelnemers zijn liefhebbers van of nieuwsgierigen naar het echte handwerk, jong en oud(er), amateur, student en professioneel. Voor een workshop op maat, in groepsverband -Coronaproof- met vrienden, familie, collega’s: neem contact op en we bespreken de wens. Hetzelfde geldt voor een portret in opdracht.”
Wilt u iets vertellen over de locatie en het pand van ‘De Grafiekdrukkerij’?
“De Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij (KNSM) was een in Amsterdam gevestigde Nederlandse rederij, die tot begin jaren tachtig bestond. De schepen voeren op de Middellandse Zee, Europa, Centraal-Amerika en het Caribisch gebied.
Loods6 werd begin 1900 gebouwd op het naar haar genoemde KNSM-eiland, gelegen in het IJ. Halverwege de jaren tachtig maakten kunstenaars en krakers er een creatief-anarchistisch bolwerk van. Na de renovatie in begin jaren negentig tot en met heden is het een creatieve culturele plek waar veel kunstenaars, ontwerpers, en vormgevers hun werkplaats en studio’s hebben. In 2012 verkreeg Loods6 de monumentenstatus, evenals de oude Figee-hijskraan achter het gebouw op de kade, dat sinds een paar jaar als hotel te boeken is.”
Wie zijn de docenten die de deelnemers begeleiden?
“Dat ben ik, met uitzondering van een aantal workshops of cursussen per jaar, die ik in samenwerking met andere vormgevers/drukkers uitvoer.”
Kunt u iets over uzelf vertellen, betreft opleiding en wat u nu doet?
“Mijn studie deed ik aan de Koninklijke Akademie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Naast tekenen en schilderen ontdekte ik door toevallige samenloop van dingen de wereld van het drukken, zo’n twintig jaar geleden. Vooral de linoleumsnede boeide me onmiddellijk; waar je bij schilderen eindeloos kunt blijven aanpassen, dwingt grafiek, en zeker de linoleumsnede, je tot bepaalde keuzes waarbij het element van verrassing en dus onvoorspelbaarheid inherent is.
Mede hierdoor is het meer een momentopname die een zekere eerlijkheid en directheid in zich draagt. Dat bevalt me en stelt me in staat mijn ‘beeldtaal’ te ontwikkelen en te verfijnen, ook in combinatie met tekenen en schilderen. Ik ontdekte een tijd geleden ook hoe leuk, interessant en fijn het is om mijn expertise, ervaring en vakkennis als beeldend kunstenaar/drukker/docent uit te wisselen en over te dragen. Het docentschap is voortgevloeid uit mijn kunstenaarschap en beide metiers staan ook op zichzelf. De mix van zelf én met anderen maken, en die anderen te begeleiden, voelt goed.
Als docent ben ik ook betrokken bij de Grafische Werkplaats Amsterdam.
Op basisschool de Spaarndammerhout ga ik na de zomer een grafiek-lijn opzetten voor alle jaargroepen, in de vorm van lessen in verschillende druktechnieken.”
Welke cursussen en workshops worden er gegeven?
“Deze zomer staat voornamelijk de linoleumsnede-techniek centraal in het cursus en workshop-programma. Je kunt ‘vrij’ komen werken in 3 of 5-daagse cursussen, maar ook kiezen voor een weekend-workshop ‘Portret in linodruk’. Er gaat een Werkman-weekend plaatsvinden; de kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman paste al zijn vakkennis als drukker toe en vond zijn eigen beeldtaal uit. Dat is een feest om in één weekend te ervaren.
Meestal plan ik per jaar een gevarieerd workshop-programma waarbij de technieken waarvoor ik de drukpersen heb staan aan bod komen, hoog en diepdruk (lino en etsen), maar ook technieken waarbij de deelnemers inkt, sjablonen, inktrollers op andere en nieuwe manieren kunnen gebruiken.”
Kunnen jong en oud bij ‘De Grafiekdrukkerij’ terecht?
“Ja. Vanaf 12 t/m 90 kan iedereen terecht. Niet in speciaal kinderen, tieners, studenten of volwassenen gerichte workshops/cursussen. Je kunt als 12-jarige meekomen met je zus, moeder of oom. Of je behoort tot de familie die haar familiedag komt ‘vieren’ door gezamenlijk een ochtend of hele dag naar een thema in overleg te werken. Verder zijn alle workshops/cursussen toegankelijk voor wie wil.”
Welke drukpersen zijn er aanwezig?
“Eickhoff-cilinderpers – is het grote kapitaal (drukformaat 50×70 cm), naast de Artel-etspers –die aan de overleden kunstenaar Wim Compier toebehoorde, (breedte drukformaat 80 cm), met nog een drietal kleinere, deels mobiele etspersen en een J.Bonte rolpers (hoogdruk).”
Wat voor materialen worden er gebruikt voor de verschillende grafiek technieken?
“Inkt. Inktrollers. Drukpapier. Linoleum. Hout. Zink/sheet voor etsen/droge naald.
En alle bij de technieken behorende gereedschappen: gutsen, etsnaalden.”
Er is ook een webwinkel aan ‘De Grafiekdrukkerij’ verbonden, wat kan men hier kopen?
“Verschillende series portretten van muziekhelden in linodruk, in kleine oplagen of als unica (gedrukt op de binnenkant van een boekomslag), ‘Muziekgeheugen’ genoemd. Het kleurboek ‘Kleur je eigen Rembrandt, en zijn leerlingen’, kaarten met dieren op basis van originele linodrukken. Bezoek op afspraak is ook mogelijk, [email protected].”
Is de werkplaats door de Corona stilgevallen?
“Ja, natuurlijk, maar: inmiddels niet meer. Volledig Coronaproof gaat het zomerprogramma van start. Maximaal aantal deelnemers per workshop/cursus is vier. Je werkt op je eigen pers, met eigen inktrollers op je eigen plek”, laat Carola Rombouts ten slotte namens De Grafiekdrukkerij weten.
Je kunt De Grafiekdrukker ook volgen via Facebook en Instagram.
vrijetijdamsterdam.nl
