“Books4Life Amsterdam is één van de 6 (binnenkort 7) filialen van de landelijke organisatie van ideële tweedehands boekwinkels Books4Life, die zo’n 16 jaar geleden werd opgericht door Laura van Waas. Zij werkte indertijd bij Oxfam Novib en werd geïnspireerd door de Britse “charity shops”. De eerste winkel ging in Tilburg van start; deze is nog steeds gevestigd op de campus”, vertelt Bertie van Velzen namens Books4Life Amsterdam. Vrije Tijd Amsterdam ging op zoek naar het verhaal achter deze stichting.
Een klein clubje getrouwen
“In Amsterdam namen enkele studenten het initiatief over. In de Taksteeg, tussen Kalverstraat en Rokin, verhandelden zij enkele jaren gedoneerde boeken. Ook werden via Marktplaats boeken aangeboden, afgehaald of verzonden. De ruimte was echter beperkt. De Universiteit van Amsterdam, waar één van de vrijwilligers werkzaam is, bood één van de boekenstallen in de befaamde Oudemanhuispoort aan. In afwachting daarvan (er moest een stal via een rechterlijke procedure ontruimd worden) heeft de online verkoop nog een tijdje vanuit een universiteitsgebouw op het Roeterseiland plaatsgevonden. In die periode liepen de vrijwilligers weg. We begonnen in de Oudemanhuispoort met een klein clubje getrouwen, waarmee net-aan, het rooster voor de weekbezetting kon worden gevuld.”
Alternatieve ruimte
“In 2015 kwam één van hen met het plan om een online verkoop op te zetten – eerst via bol.com en later ook via boekwinkeltjes.nl. De bibliothecaresse van de Faculteit Rechten kende Books4Life Utrecht en bood gratis twee ruimten in de kelder aan. De verkoop liep meteen goed en via de Vrijwilligerscentrale werden meer administratieve medewerkers geworven. Na de verhuizing van de Faculteit moest ook Books4Life haar opslag ruimen. Gelukkig werd via een leegstandsbeheerder alternatieve ruimte in de buurt gevonden – helaas nu met een flinke huurprijs en voor beperkte tijd.”
De Oudemanshuispoort
“Books4Life Amsterdam is gehuisvest op het terrein van het Universiteitskwartier, met een boekenstal – of “kast” – in de Oudemanhuispoort en een (tijdelijk) kantoor annex opslag in het universiteitspand BG5 in de Vendelstraat. De Oudemanhuispoort is een monumentaal semi-overdekte gang tussen Kloveniersburgwal en Oudezijds Achterburgwal. Hier zitten al vanaf ca. 1870 boekwinkeltjes/antiquariaten, na gedwongen verhuizing vanaf het Boterplein, nu Rembrandtplein. Daarvoor waren in “De Poort” andersoortige, chique, winkels gevestigd. Er zijn nu 6 boekhandelaren actief.”
De renovatie
“Momenteel is een groot renovatie-/nieuwbouwproject gaande op het voormalig Binnengast-terrein. De Universiteit van Amsterdam bouwt hier een nieuwe Universiteitsbibliotheek en andere panden worden met name geschikt gemaakt voor de Faculteit Geesteswetenschappen. Hopelijk blijft er ook een plekje over voor kantoor en opslag van Books4Life Amsterdam.”
Organisatie
“Onze stichting, met ANBI-status, kent een bestuur met voorzitter, secretaris en penning-meester, allen vrijwilligers. De winkels zijn te vinden in Utrecht, Nijmegen, Groningen, Eindhoven en Tilburg, binnenkort ook in Heerlen. Er is een landelijk bestuur voor ondersteuning.”
Corona
“Onze boekenstal was in de lente al enige tijd gesloten en sinds november zijn alle kasten, waarin niet noodzakelijke artikelen worden verkocht, dicht. Helaas loopt de huur ‘gewoon’ door, maar gelukkig de online verkoop ook. Met minder vrijwilligers dan normaal worden de vele gedoneerde boeken opgehaald, uitgezocht en digitaal ingevoerd en worden de bestellingen opgezocht, verzonden en weggebracht. Soms ook bezorgd door onze fietskoeriers. Met onze zusterfilialen, met stenen winkels en geen of nauwelijks online verkoop, gaat het momenteel heel veel minder.”
Boeken
“Wij verkopen boeken, meestal gelezen maar soms ook nieuw, in praktisch alle categorieën. Online ook Engeltalige non-fictie; in de stal ook fictie in andere talen – m.n. voor de toeristen in de Poort. We krijgen boeken van particulieren (bij verhuizingen, na overlijden etc.), maar ook van uitgeverijen en van boekhandelaren.
Paramaribo
“Vorig jaar zijn wij een samenwerking aangegaan met een boekwinkeltje in Paramaribo. Wij leveren de gevraagde titels tegen minimale vergoeding; het zeetransport wordt gesponsord. Dit is ook een manier om het lezen te bevorderen, één van de doelstellingen van Books4Life. Helaas ligt dit project door de economische crisis daar stil. We hopen dat dit slechts voor tijdelijke duur zal zijn.”
Goede doelen
“De helft van alle verdiensten gaan – statutair bepaald – naar organisaties op het gebied van mensenrechten (Amnesty International) en armoedebestrijding (Oxfam Novib) – de andere helft mogen de boekwinkels naar eigen inzichten aan zelf gekozen goede doelen schenken. Books4Life Amsterdam hangt de principes aan van effectief altruisme en schenkt met name aan organisaties die inzetten op het lenigen van de allerergste nood. Naast ramphulp gaat er geld naar de bestrijding van malaria en het zuiveren van drinkwater.”
Hoogtepunt
“Vorig jaar had Books4Life Amsterdam haar tienjarig bestaan groots & feestelijk willen vieren met een publieke lezing van Auke Kok, lid van het Comité van Aanbeveling Books4Life, over de totstandkoming van biografieën en met name zijn boek over Johan Cruijff, in samenwerking met de UvA. Helaas, de Coronacrisis heeft dit verhinderd. Wellicht volgt er later een herkansing.”
Buurtfunctie
“Helaas, de boekwinkel speelt (nog) geen rol in de buurt. Wij hebben geen PR-medewerker en ook niet de gelden om drukwerk te financieren. Wél staan wij normaal met een kraam op markten en evenementen in de buurt – zoals de jaarlijkse markt aan het Singel, de Nacht voor de Europese Literatuur in de Brakke Grond, met de Amnestygroep De Pijp op de Boeken-markt Beethovenstraat, op het buurtfeest Wertheimpark – en maken daar reklame voor onze club en goede doelen. Wij hopen in de toekomst ooit een échte winkel te krijgen met een culturele en sociale functie voor de buurt”, laat secretaris Bertie van Velzen ten slotte namens Books4Life Amsterdam weten.
Op de website van Books4Life is nog meer leuke informatie te lezen!
Lees ook: 35 jaar feesten in de Trut
 filialen van de landelijke organisatie van ideële tweedehands boekwinkels Books4Life..){kind=link}