In Amsterdam West is Museum Het Schip een echt boegbeeld voor de kunst- en architectuurstroming van De Amsterdamse School. En niet alleen door de collecties die je er binnen aantreft. Want ook het museumgebouw zelf is een hoogtepunt van de architectuur van De Amsterdamse School. Het is namelijk onderdeel van een heel rijk en fantasierijk volkswoningcomplex.

Dit complex werd ontworpen door architect Michel de Klerk. Hij tekende dit expressionistische woonblok voor de opdrachtgever ‘Eigen Haard’, een woningcorporatie. Door de vorm van het huidige museum kreeg het de bijnaam van Het Schip. En het latere museum nam die naam over. Het Schip behoort met het bijhorende woningencomplex tot de toppers van de Amsterdamse School. Deze stroming zou zich trouwens niet alleen in Amsterdam laten zien maar ook in bijna alle grotere provinciesteden.

De permanente tentoonstelling

Het museum is onlangs gerestaureerd (2018) en nog altijd eigendom van Eigen Haard. De museale collecties zijn tentoongesteld in het voormalige schoolgebouw dat deel uitmaakte van het wooncomplex Het Schip. In het museum vind je een vaste expositie die ‘verbeelde idealen’ is genoemd. In de expo komt ter sprake dat de opkomst van woningbouwverenigingen hand in hand ging met het succes van De Amsterdamse School als bouwstijl. Waarbij met bouwstijl ook wordt bedoeld een versierende stijl en dan met gebruikmaking van de bakstenen zelf. Mocht je het interieur van het museum met een gids willen bezichtigen, dan kom je ook terecht in een krotwoning, een prachtig postkantoor en een museumwoning.

Een museum dat ook is ingebed in een buurt vol Amsterdamse School-kenmerken

Het museum is een bijzondere kennismaking met een bouwstijl die Amsterdam op de architectuurkaart zet. Visionaire architecten als De Klerk, Kramer, Staal en Wijdeveld zetten zich in om een vernieuwende architectuur vorm te geven. Je hoeft alleen maar even rond het complex van Het Schip een wandelingetje te maken om te beseffen hoe vernieuwend de Amsterdam School wel niet was. Vooral Michel de Klerk, de schepper van het complex waar nu het museum in zit, werd toonaangevend. Zijn creatieve hand is niet alleen terug te vinden in de gevels van Het Schip en de aanpalende woningen. Ook het interieur van het postkantoor is een kunstwerk op zichzelf. Je ziet dat terug tot in de details van de wandklok en in het bijzondere gewelfde plafond. Om maar niet te spreken van het vernieuwende kleurgebruik destijds: paarsblauw en lavendelblauw.

Krop, De Klerk en Kramer

De vaste collectie van het museum laat zien dat niet alleen huizen maar ook interieurstukken naar de stijleisen van De Amsterdamse School werden gemodelleerd. Er is ook werk aanwezig van beeldhouwer Hildo Krop die in Amsterdam veel beeldbouwkunst heeft gemaakt (aan gevels, aan diverse bruggen). Ook is er interieurmateriaal van Michel de Klerk te bewonderen, onder andere een kast en een lamp. En in de ‘Kramerkamer’ staat het hele slaapkamermeubilair van Piet Kramer opgesteld. Met De Klerk was Kramer een belangrijke architect van De Amsterdamse School. Hij ontwierp onder andere Het Scheepvaarthuis.

In stijl urineren

Rond het museum, onder andere in de museumtuin, is een vaste expositie over het zogeheten ‘straatmeubilair’ in de stijl van De Amsterdamse School. Onder straatmeubilair worden urinoirs, postbussen, afvalbakken en lantaarnpalen verstaan.

Gerelateerd artikel: Mozaïeken Amsterdam: wat doen op Mozaïek gebied in de hoofdstad?