Niet één oplossing om corruptie voor eens en altijd uit te bannen
“Eerste historisch overzicht corruptie en anticorruptie in Europa”
Corruptie wordt gezien als een groot probleem. De internationale beleidswereld zoekt al jaren naar de ultieme oplossing. Er bestaat echter niet één oplossing om corruptie voor eens en altijd uit te bannen: iedere tijd kent zijn eigen problemen en aanpak van corruptie. Zelfs historische landen die het imago hebben dat ze door en door corrupt waren, zoals de decadente Romeinse Republiek, waren bezig met corruptiebestrijding. Nieuw onderzoek van historici Ronald Kroeze (Vrije Universiteit Amsterdam) en Guy Geltner (Universiteit van Amsterdam), toont hoe in het verleden corruptie is bestreden en ontmaskert bestaande mythes. Dat heeft de Vrije Universiteit Amsterdam donderdag bekend gemaakt.
Kwesties
Oud-VVD-politicus Jos van Rey die is veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf voor corruptie. Trump beschuldigt zijn tegenstanders voortdurend van corruptie. Panama- en Paradise Papers onthullen belangenverstrengeling. Hoe moeten we al deze vormen van corruptie begrijpen? Het historisch onderzoek biedt verrassende nieuwe inzichten.
Nieuwe inzichten
Corruptie wordt te vaak versmald tot omkoping. Corruptie wordt historisch gezien gebruikt voor belangenverstrengeling, patronage, vriendjespolitiek (nepotisme), privileges van elites, gebrek aan moraal en voor systeemkritiek. Deze veelvormige betekenis maakt de bestrijding ervan complex. Er is geen historisch bewijs dat bepaalde landen/ culturen endemisch corrupt zijn.
Corruptiebestrijding is niet iets van alleen de recente tijd en Westerse landen: de Romeinse republiek, Italiaanse stadstaten, middeleeuws Engeland, het Ottomaanse Rijk, Modern Nederland, Duitsland en Scandinavië bestrijden allemaal actief corruptie.De casus-Nederland toont de complexiteit en bestaande mythevorming. Obligate verklaringen als onze sobere protestantse en burgerlijke cultuur zijn even breed als vaag; Nederland kende recent grote corruptiezaken, zoals de Bouwfraude en het Nederlandse SBM-Offshore dat in 2015 tot 250 miljoen euro boete werd veroordeeld voor omkoping.
