Het ontstaan van de ballonvaart en bijbehorende feitjes

Ontdek de geschiedenis over ‘s werelds eerste luchtvoertuig voor passagiers. Wist je bijvoorbeeld dat er ballonvluchten door dieren zijn gemaakt? En waarom is die mand eigenlijk van riet. Tot welke hoogte kan een luchtballon opstijgen en wat is daar voor nodig? Lees verder om de antwoorden op deze en meer vragen te ontdekken.

De eerste ballon: een combinatie van tafelzijde en papier

De gebroeders Montgolfier ontdekken rond 1783 dat hete lucht opstijgt. Deze twee eigenaren van een papierfabriek zien tijdens de verbranding van papiersnippers hoe enkele van deze snippers opstijgen in het haardvuur. Als test proberen ze om de warme lucht in een zak te vangen. De zak blijkt ook op te stijgen waarna de broers een onbemande ballon van tafelzijde en papier creëerde, voorzien van een vuurbestendige laag. Deze ballon steeg tijdens het experiment al tot enkele honderden meters de lucht in.

Ballonvaren: de oudste vorm van luchtvaart

Na de ontdekking van de luchtballon mogen de gebroeders Montgolfier in november 1783 onder toeziend oog van Koning Lodewijk XVI en de toen toekomstig president van de Verenigde Staten: Thomas Jefferson, een presentatie van hun experiment geven.

Dieren gaan als eerste de lucht in

De eerste passagiers van de historische testvlucht aan het hof zijn geen mensen maar drie testdieren. Een kip een eend en een geit. Men wist destijds nog niet of je in de lucht wel kon blijven leven, vandaar de keuze voor de dieren. De dieren maakten een vaart van acht minuten en alles verliep volgens plan.

De eerste bemande ballonvlucht werd bijna door gevangenen bemand

Toch was er nog geen zekerheid of mensen in de lucht konden overleven. Daarom mochten de gebroeders hun uitvinding alleen verder ontwikkelen als ze de eerste bemande testvlucht met twee gevangenen uitvoerden. Als de gevangenen het overleefden werd hun gratie verleent. De gebroeders waren ontgoocheld door dit voorstel. Na veel aandringen mocht de chemicus Pilâtre de Rozier als eerste mens de lucht in, dit geheel op eigen wil! De verankerde ballon steeg uiteindelijk tot 25 meter hoogte.

De mand zat eerst rondom de luchtballon

De tweede keer steeg de chemicus samen met de Markies van Arlandes op in een nieuwe luchtballon van de Montgolfiers. Deze prachtig versierde ballon steeg boven de grote menigte in Parijs uit. De mand zat om de luchtschacht van de ballon. De ballon werd de lucht in gestuurd door een groot vuur in een stoof onder de luchtschacht te stoken. Met deze ballon overbrugde beide heren een afstand van 10 kilometer in dertig minuten. Het doven van het vuur zodat de landing ingezet kon worden, kostte uiteindelijk de meeste tijd. Er was nog weinig tijd om van het uitzicht te genieten. Dat is nu tijdens een ballonvaart gelukkig wel anders!

Eerste bemande ballonvaart in Nederland

Op 12 juli 1785 startte de eerste bemande ballonvaart in Nederland. De ballon steeg op vanuit de tuin van Paleis Noordeinde in Den Haag. Ondanks dat de ballon een goede landing maakte, was het einde verre van geslaagd. Een groep kwade boeren prikten de ballon kapot tijdens de landing in de buurt van Zevenhuizen. In 6 dagen tijd werd de Atlantische Oceaan in augustus 1978 overgestoken. Hierbij werd een afstand van 5000 km afgelegd.

Een luchtballon vaart op het tempo van de wind, in de mand is het hierdoor windstil. Je kunt dus op je gemakje de krant lezen en je hoed ophouden. Doordat je geen last hebt van de wind is de gevoelstemperatuur in de mand ook nog eens heel behaaglijk. Je zult het niet snel koud krijgen tijdens de vlucht. Een luchtballon een grotere hoogte kan bereiken dan enig ander luchtvaartuig (op raketten na). Het record voor de hoogste geregistreerde ballonvlucht ligt op 21 291 meter hoogte.

Dit record is door de Indiase zakenman Vijaypat Singhania bereikt op 26 november 2005. Hiervoor gebruikte hij een 48 meter hoge luchtballon. Om een mens veilig tot deze hoogte te krijgen is er wel meer dan een rieten mand nodig. De piloot bevond zich daarom in een 560 kg zware aluminium cabine van ongeveer 2,7 bij 1,4 meter groot. Deze cabine kon de piloot tegen extreem lage druk en een temperatuur van -93°C beschermen. Om tot deze hoogte te stijgen bevatte de ballon ruim 45 500m³ verwarmde lucht dat door 18 branders werd gecreëerd. De vlucht duurde in totaal 5 uur, 3 uur voor het opstijgen en 2 uur voor het dalen.

Tijdens gewone ballonvluchten stijgt de luchtballon maximaal tot 2000 meter hoogte. Met behulp van een hoogtemeter en luchtdrukmeter kan de piloot de veiligheid van de passagiers bewaren. Nieuwsgierig geworden? Boek een ballonvlucht via GreetZZ Ballonvaarten en ervaar de magie zelf!