Voorbeschouwing fototentoonstelling ‘Express Yourself’ in het Rijksmuseum

Van 16 februari tot en met 9 juni is in het Rijksmuseum fototentoonstelling “Express Yourself” te zien. Vrije Tijd Amsterdam blikt alvast vooruit met Hans Rooseboom, conservator fotografie van het Rijksmuseum.

Wilt u de fototentoonstelling ‘Express Yourself’ introduceren?

“Express Yourself is een tentoonstelling van twee series foto’s die we min of meer recent verwierven: André Bogaerts die begin jaren ’80 portretten maakte van IVKO-scholieren, en Gerard Wessel die vooral in de jaren ’90 en ’00 in het uitgaanscircuit fotografeerde. Twee sterke series die elkaar mooi aanvullen en beide de jeugd- of jongerencultuur in beeld brengen.”

Waarom heeft het Rijksmuseum de fotografen Gerard Wessel en André Bogaerts voor deze tentoonstelling bijeen gebracht?

“Soms gaat een tentoonstelling over één fotograaf, soms is het een echte groepstentoonstelling, waarbij van iedere fotograaf één of een paar werken hangen. Nu combineerden we er twee die elkaar mooi aanvulden. Beide series hebben we nog niet zo lang in de collectie van het Rijksmuseum, en eerlijk gezegd is het simpel: als je iets moois hebt, wil je het ook aan anderen laten zien.”

Kunt u iets meer vertellen over de fotogalerij van het Rijksmuseum?

“De Baker McKenzie Photo Gallery is speciaal opgericht (in 2014) om voortdurend foto’s te kunnen laten zien die we vooral dankzij schenking en financiële steun hebben kunnen opnemen in de collectie. Foto’s zijn kwetsbaar, want gevoelig voor lichtinwerking (net als gordijnen, behang, enzovoorts, eigenlijk alles van papier en stof), dus we moeten daar iedere drie, vier maanden iets anders ophangen. Dat is volgens onszelf vooral een voordeel, want dan kun je iedere keer weer iets anders laten zien.”

Vindt u dat de jeugd van tegenwoordig iets gemeen heeft met de jeugd op de foto’s van de tentoonstelling ‘Express Yourself’?

“Haha, daar kan ik zelf als 57-jarige natuurlijk niet zoveel over zeggen, maar ik denk dat de jeugd van tegenwoordig minstens zo divers is als die van vroeger, zeker als het gaat om kleding, kapsels en dergelijke. Qua bevolkingssamenstelling is Nederland natuurlijk wel veranderd in de afgelopen 30, 40 jaar, maar verder zie ik vooral overeenkomsten.”

Wat zijn de specialiteiten van Gerard Wessel en André Bogaerts?

“Het gaat bij ons altijd vooral om de kwaliteit als beeld, dus om de visuele kracht. Het moet meer zijn dan een historisch document. De foto’s van Gerard en André zijn allebei knettergoed. Ik denk dat Wessel de scene in het clubcircuit heel goed getroffen heeft in al z’n expressiviteit, terwijl Bogaerts heel mooie, verstilde, intieme, soms ontroerende portretten maakte van leerlingen die hij goed kende doordat hij zelf aan die school (he IVKO) les gaf.”

Kunt u eens toelichten waarom het voor publiek leuk is deze tentoonstelling te bezoeken?

“Als je al wat ouder bent is het waarschijnlijk een feest der herkenning, als je jong bent is het leuk om te zien hoe leeftijdgenoten van vroeger eruit zagen. En omdat het misschien je (groot)ouders zijn of kunnen zijn, kun je waarschijnlijk ook wel een beetje lachen over al die verlegen, stoere of swingende ouderen-van-nu.”

Heeft het Rijksmuseum ook wel eens aandacht besteed aan het werk van Ed van der Elsken, die ook straatfotograaf was?

“Ja, we lieten een paar jaar geleden in diezelfde Photo Gallery foto’s van hem zien en mijn collega Hinde Haest is bezig een boek en grote tentoonstelling in het Rijksmuseum te maken.”

Kunt u iets meer vertellen over de grote foto-collectie van het Rijksmuseum?

“Wij verzamelen alles wat we goed of interessant vinden, zijn nogal allesvreters: 19^de-eeuws, 20^ste-eeuws en 21ste-eeuws, uit Nederland en ver daarbuiten, in kleur of zwartwit, van beroepsfotografen en amateurs, die soms heel bekend zijn, soms (ten onrechte) onbekend. We hebben in totaal zo’n 160.000 foto’s. Veel daarvan kun je vinden op onze website Rijksstudio, en op afspraak ([email protected]) kun je van dinsdag t/m zaterdag in principe alles met je eigen ogen komen bekijken wat we hebben. Unieke kans, want er zijn bijna geen musea met een studiezaal waar dat kan. We zijn er dus voor iedereen en het maakt niet uit waarom je iets wilt zien: dat mag ook gewoon uit nieuwsgierigheid.”

Wilt u zelf nog iets toevoegen?

“Er zijn voortdurend veranderingen in het Rijksmuseum. Zo ook iedere drie, vier maanden in de Photo Gallery, dus een bezoek aan de Photo Gallery (te vinden in de Philipsvleugel, waar ook alle grote tentoonstellingen te zien zijn) levert gegarandeerd altijd iets nieuws op!”