Mondkapjes op tijdens het zingen, anderhalve meter afstand houden en de constante dreiging dat alle voorstellingen geannuleerd worden. Hoe repeteer je onder deze omstandigheden voor een internationale opera? Crazy Days is een documentaire in operastijl over veerkracht, vindingrijkheid en het belang om ook in krankzinnige tijden iets moois te creëren.
Vrije Tijd Amsterdam stelden een aantal vragen aan Sanne Rovers, de regisseur van de bijzondere documentaire.
De documentaire is in première gegaan tijdens het Nederlands Film Festival. Hoe is de avond verlopen?
“De avond was superleuk. Het festival vond plaats in Utrecht. De vertoning was in een hele grote zaal met een heel groot scherm. Veel mensen die in de film speelden waren fysiek aanwezig. Degene die niet aanwezig konden zijn belden na afloop in via Zoom. Zo konden ze er toch een beetje bij zijn. Het was echt een hele leuke feestelijke avond.”
De reacties na afloop
“De docu werd door iedereen goed ontvangen. De reacties na afloop waren positief. De mensen vonden het heel bijzonder hoe de opera en realiteit in elkaar overliepen. Deze documentaire maakt heel zichtbaar wat de opera en culturele sector de afgelopen periode hebben moeten doorstaan. Dit wordt op een operamanier vertelt. De aanwezigen waren soms ontroerd en moesten soms ook lachen.”
Kun je iets over het verhaal van de documentaire vertellen?
“Het verhaal gaat terug naar oktober 2020. Toen werd ik gebeld door de Nationale Opera. Ze waren bezig met een grote internationale productie. Dit was de opera ‘Le Nozze di Figaro’ van Mozart. In die fase was alles echt heel spannend. De cafés en de restaurants gingen dicht. Het was ontzettend onzeker of de opera nog wel door kon gaan. Er werd heel erg gekeken naar wat voor een impact die onzekerheid had op de opera. Ik werd gevraagd om daar een film over te maken. Dat heb ik gedaan.”
Zaten er heftige momenten tussen?
“Ik vond het bijvoorbeeld heel indrukwekkend om te zien hoe zoiets bij iedereen onder de huid gaat zitten. Waarbij iedereen toch wel probeert door te gaan en ze allemaal strijden om de mooist mogelijke opera neer te zetten. Iedereen gaat er echt keihard voor maar uiteindelijk gaat het bij iedereen toch enorm knagen. Die onrust die er dan ontstaat maak je dan wel heel erg mee.
Op een gegeven moment werd er ook iemand ontslagen in de film. Die persoon zou eigenlijk een aantal voorstellingen over nemen aan het einde van de voorstellingenreeks. Maar ja, uiteindelijk werd dat maar 1 livestream. Het was niet mogelijk om fysiek in actie voor publiek te komen.
Dan hoef je natuurlijk geen twee casts te hebben en moest zij naar huis. Dat was erg verdrietig en vond ik ook wel bijzonder om mee te maken. Dat moment hebben we in de montage gekoppeld met een aria die zij zingt. Dan zingt ze vol overgave ‘give me back my treasure or otherwise please let me die’.
Het was ook een enorm zware periode voor de opera- en culturele sector in het algemeen. Heel veel mensen hebben natuurlijk heel lang geen werk gehad.”
De opera zou voor publiek te zien zijn?
“Dat was wel het oorspronkelijke plan, ja. Het zouden in eerste instantie 12 voorstellingen zijn. Daarna was het plan om er 8 te doen. Uiteindelijk werden het er noodgedwongen 0. Normaal gesproken wordt de opera aan 1600 man publiek getoond.”
Waarom is de opera eigenlijk niet alsnog te bezoeken?
“Daar liggen een aantal redenen aan ten grondslag. Het zijn allemaal internationale operazangers. Deze mensen worden al jaren van tevoren vastgelegd. De schema’s zitten nu alweer helemaal vol. Iedereen is weer bezig met het volgende. Het is niet dat je weer iedereen kunt oproepen. Zo werkt dat niet in de operawereld. Iedereen is weer uitgevlogen naar alle delen van de wereld.
Dit kon voor mij als documentairemaakster ook niet. De mensen uit de operawereld leiden een eenzaam leven. Ze zijn altijd onderweg en ver weg van hun families. Soms werd er tussendoor nog teruggevlogen. Maar nu kon dat dus vanwege Corona ook niet. Dat had ook wel een impact op iedereen.
Hoe was het met jou zelf gesteld tijdens het maken van de documentaire?
“Ik vond het ook wel stressvol. Thuis heb ik een kind en een man. Ik moest wel oppassen dat ik niet degene zo zijn die Corona in de productie zou binnenbrengen. Dat hield me de hele tijd wel erg bezig. Het was een soort snelkookpan wat als documentairemaker fantastisch was. Er gebeurde elke dag wel iets dramatisch. We wilden het liefste een film maken met een bepaalde lengte. Maar wisten ook niet zeker of we dag erna nog in het gebouw terecht konden. Het was gewoon kijken per dag. Na een persconferentie kon je weer een week ademen. Kortom het was een hele spannende periode. Maar uiteindelijk ben ik blij dat ik de kans om deze docu te maken heb gekregen”, laat regisseur Sanne Rovers ten slotte weten.
