“Toen mijn woonboot tijdens mijn verjaardag volstroomde met vrienden en familie bleek er ook een buitenlands echtpaar tussen te zitten. Dat koppel zag al die mensen aan boord gaan en dachten dat de boot was opengesteld voor publiek. En hoppa ’Het idee voor een museum over woonboten was geboren’, vertelt Vincent van Loon, de trotse oprichter van hét Woonbootmuseum in de hoofdstad. Vrije Tijd Amsterdam ging op zoek naar het verhaal achter dit bijzondere museum op het water van de Prinsengracht.
Door: Linda Verkaik
Wat kan de bezoeker verwachten bij binnenkomst?
“Deze manier van wonen is uniek in Amsterdam. Aan boord krijgt de bezoeker een beeld van deze speciale woonvorm. Vroeger woonde de schippersfamilie in het roefje en deze is, inclusief de bedstee, nog op het schip aanwezig. Het vroegere laadruim is nu als knusse woonruimte ingericht en voorzien van alle gemakken. Scheepsmodellen, foto’s en een diapresentatie vullen het beeld aan. De ruimte en het comfort aan boord is voor de meeste bezoekers een eyeopener.”
Kunt u iets meer vertellen over de geschiedenis van de boot waarin het museum is gevestigd?
“De “Hendrika Maria” is gebouwd in 1914. Om de 100ste verjaardag van de Hendrika Maria te vieren is er in 2014 grondig onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de boot. Na heel wat speurwerk is het gelukt om de geschiedenis boven water te halen. Het schip was een zeilend bedrijfsvaartuig en heeft diverse bestemmingen gekend met verschillende bewoners. De zoektocht leverde veel leuke contacten en hartelijke ontmoetingen op.”
Liza en Jack
“In het Gelderse dorp Gendt leven Liza, de dochter van de laatste schipper, en haar man Jack nog dagelijks mee met het wel en wee van het schip. Hun herinneringen aan het schip zijn zelfs nog tastbaar; de twee oude roefdeurtjes die jaren geleden zijn vervangen, prijken nu als aandenken boven hun eettafel.”
Herman Stoel
“Ook hebben we contact gehad met de nazaten van kunstschilder Herman Stoel. Hij hanteerde zowel vanaf het dek van de Hendrika Maria als in het ruim jarenlang zijn penseel. Ook heeft Herman Stoel het schip op zijn schilderijen vastgelegd. Het was een bijzondere ontdekking.”
Kunt u wat meer vertellen over de locatie waar het museum ligt?
“Het Woonbootmuseum ligt op een mooi stukje Prinsengracht tussen de Run- en Berenstraat schuin tegenover Café de Eland en het Johnny Jordaanplein. Een plek met een rijke geschiedenis.”
Groentemarkt
“In de 17de eeuw was op dit stukje Prinsengracht de grootste groentemarkt van de stad gevestigd. Kwekers uit Noord- en Zuid-Holland voeren hun wortels, kool, aardappelen,
bonen, peulen en bieten over het water aan tot midden in de stad.”
Johnny Jordaan
“En sinds 1991 staat het beeld van volkszanger Johnny Jordaan op het pleintje op de kop van de Elandsgracht. Inmiddels wordt het beeld vergezeld door 4 andere beelden van volkszangers.”
Wat voor publiek ontvangt u in het museum?
“Het museum is gericht op alle doelgroepen. Het is interessant voor iedereen die meer te weten wil komen over het leven op het water en die het leuk vindt om te zien hoe een woonboot er van binnenuit ziet. Mensen van over de hele wereld en vanuit alle lagen van de bevolking bezoeken het boothuismuseum.”
Wat is de reactie van het publiek op het museum?
“De bezoekers die het museum bezoeken zijn zeer positief over het museum. Het museum wordt door bezoekers als bijzonder ervaren. In het gastenboek wordt dit beschreven als: “het meest bijzondere museum wat ik bezocht heb in Amsterdam.”
Leuke verhalen
“In het gastenboek staan meer leuke verhalen en enthousiaste reacties van bezoekers; zo wil de ene bezoeker direct zijn intrek in de boot nemen en is de andere bezoeker verrast doordat er zoveel ruimte aan boord is.”
Organiseert u in de woonboot Museum activiteiten?
“Bezoekers die geïnteresseerd zijn in het leven op het water kunnen via de website een wandeling langs woonboten downloaden en printen. Deze wandeling is zelfstandig te lopen en geeft antwoord op veel gestelde vragen over wonen op het water. De Grachtenroute (2 km) begint bij het Woonbootmuseum en de Amstelroute (1,5 km) begint bij Groenburgwal 65.”
Heeft het Woonbootmuseum mogelijkheden voor jong en oud?
“De opzet van het museum is gericht op de bezoeker die meer te weten wil komen over het leven op het water en alles wat daarbij komt kijken. Speciaal voor de jongsten is er een eenvoudige speurtocht door het museum gemaakt.”
Hoe is het om een woonbootbewoner te zijn?
“Meer dan twintig jaar heb ik met veel plezier op het water gewoond. Vooral de vrijheid en het niet hebben van directe buren heb ik als erg prettig ervaren. Als waterliefhebber kon ik zo vanuit mijn boot in mijn motor-zeilboot springen en door de prachtige grachtengordel varen. Wat wil een mens nog meer!”
Veel onderhoud
“Er is ook een nadeel aan het wonen op een woonboot met een stalen casco: het onderhoud. De spreuk ‘koop een boot en werk je dood’ zegt genoeg. Elke 3 tot 6 jaar moet de boot naar de scheepswerf en dat is een hele klus waarbij je hele hebben en houden verplaatst moet worden. Dat was voor mij uiteindelijk de voornaamste reden om een minder onderhoudsgevoelige leefomgeving te zoeken.”
Slotwoorden
“Hoewel het museum momenteel gesloten is kan iedereen de woonbootwandeling die via de website te downloaden is zelf doen! Amsterdam is immers een openluchtmuseum voor woonboten. Veel (wandel)plezier en binnenkort als het weer kan: Welkom aan boord”, laat een van woonboten bevlogen Vincent van Loon ten slotte namens het Woonbootmuseum weten.
Lees ook: Tafel van Vijf: “hedendaags muziektheater over actuele thema’s”
