“De Spijkerbar is de oudste nog bestaande gaybar van Amsterdam, en het rauwe randje in de binnenstad. Wij staan voor radicale vrijheid voor iedereen, en bieden al sinds 1978 een typisch Amsterdamse vrijplaats waar grachtengordel bewoners mixen met alternatieve paradijsvogels, waar de LHBTIQ+ letterbox al 42 jaar te klein is voor het hele alfabet aan bezoekers, en waar de kaders van hokjes schitteren door afwezigheid. De weg naar acceptatie van minderheden verloopt ook langs het verbreden van de norm, en normverbreding is vaak de specialiteit of liefhebberij van onze gasten. Allemaal onder het genot van een potje pool, een drankje, lekkere muziek en wie weet wat nog meer”, vertellen Steven en Tomas namens de Spijkerbar Amsterdam. Vrije Tijd Amsterdam stelde een aantal vragen aan de kersverse eigenaren.
Door: Rik Verkaik
Wat was de reden dat jullie het café op 1 maart 2020 hebben overgenomen van de vorige eigenaren?
“De Spijkerbar is al sinds 43 jaar een iconische plek waar de gasten nog diverser zijn dan de kleuren van de regenboog. Daar telt je geld of wie je bent, niet meer mee. De Spijkerbar is ontstaan als leer- en fetish bar en is bij uitstek een plek van de lach en de traan. Het zaad van paradijsvogels klotste hier over de plinten. De huidige corona crisis herinnert ons eraan, welke veel dodelijkere gezondheidscrisis de gay community al doormaakte; Hiv, en toen ook AIDS. In die tijd ontstonden in de Spijkerbar de Jack-Off party’s, het faciliteerde op de eerste etage een veilige vorm van vrije sex in een tijd waarin, zoals nu, de angst regeerde, en zo konden homomannen hier toch met elkaar verbonden blijven, zonder de joie de vivre uit het oog te verliezen. De Spijkerbar kent dus een bewogen geschiedenis en is nu vooral een lokale ontmoetingsplek; een echte buurtkroeg met een rauw randje. Onze gasten komen graag poolen, onder het genot van een drankje en heel veel gezelligheid aan de lange bar of bij de open haard, spelen de hysterische dragbingo op zaterdagmiddag of om in hun uppie nieuwe vrienden te komen maken. Als barman en eigenaar van de Spijker bekijk je een roze bubbel van binnen, dat is onze motivatie, een eer en een dagelijks genot.”
Foto via Spijkerbar Amsterdam
Zijn jullie van plan om veel te veranderen aan de Spijker Bar?
“Nee. Wij geloven dat de bar zoals die is, in een behoefte voorziet. De pooltafel is nog steeds een centraal en sociaal middelpunt, en de rookruimte is nu een spannende darkroom. De muziek is vaak een tikje alternatiever dan gebruikelijk en de barman is altijd in voor een praatje. Dat is wat de Spijkerbar volgens ons hoort te zijn en dat willen wij voortzetten en vooral behouden.”
Kunnen jullie kort samenvatten hoe de afgelopen periode er uit heeft gezien? Vanaf de sluiting tot en met vandaag?
“Turbulent. Toen wij goed en wel open konden, was de bar al gesloten. De Spijkerbar was wel een beetje uitgewoond, net als sommige van onze gasten na een geslaagd avondje uit, dus hebben we de boel in de eerste lockdown flink opgeknapt. We plaatsten met behulp van o.a. Job Kootte, een uiterst handige barman van De Spijkerbar, een podium met danspaal en verwijderden de rookruimte, zodat er meer ruimte ontstond voor de darkroom, die nu een gymzaaltje is, compleet met bok, ringen en klimrek. Job overleed kort daarna door een aanval van een ijsbeer op Spitsbergen. Een dramatisch verlies voor iedereen die hem kende.
De zomer die daarop volgde was verder een groot succes, hoewel met beperkingen. De clubs bleven dicht, dus wij deden ons best om toch een avondje uit te kunnen bieden binnen de mogelijkheden, dat werd zeer gewaardeerd door onze gasten en veel nieuwe gezichten vonden hun weg naar de Spijkerbar. Daardoor overleven wij nu nog, want omdat wij voor de overheid ‘starters’ zijn, ontvangen wij geen compensatie voor de gedwongen sluiting. De rekeningen en schulden stapelen zich in hoog tempo op, dus wij hopen iedereen, in grote getale, snel weer te mogen verwelkomen.”
Zien jullie al licht aan het einde van de tunnel?
“Die tunnel, daar zijn wij ingepropt, voorbijgaande aan de individuele keuzevrijheid die tot vorig jaar bestond. Die tunnel wordt alsmaar dieper gegraven. Wij zijn woedend op de overheid, dat moge duidelijk zijn. Het volk wordt koest gehouden met bakken aan belastinggeld, waarvan de verdeling aan eenzelfde oneerlijkheid onderhevig is, als hetgeen tot de toeslagen affaire leidde.
Van angst houden we op met leven; hoe lang? Het recht op vrijheid is te grabbel gegooid ten behoeve van het recht op gezondheid. Dat zou niet mijn keuze zijn geweest. Ik hoop dat dit tot een einde komt en de maatregelen allemaal terug kunnen worden gedraaid. Een controlestaat ligt zomaar op de loer. Persoonlijk hoop ik verder dat deze crisis ertoe zal leiden dat mensen op een circulaire manier gaan denken over het leven en de dood, want leven is meer dan niet doodgaan. Sociaal leven in balans met je omgeving is daarin essentieel, een bruisende stad met vrijplaatsen zoals de Spijkerbar zijn daarin van belang.”
Kunnen de bezoekers straks leuke activiteiten verwachten als de bar weer open is?
“Dat zal zeker gebeuren. Creativiteit bestaat in mensen doordat ze vrij en gepassioneerd kunnen denken. Druk van buitenaf blokkeert ieder creatief denkproces. De bingo op zaterdagmiddag door Dora Royale is altijd een succes, dus daar hebben we weer zin in. Verder is het oktoberfest een blijvertje. Daarnaast is er nog plek voor gekke artistieke porno-acts op donderdag t/m zaterdagavond en het lijkt me leuk om de gezellige zondagmiddag ook met live-muziek op te leuken. Maar dat is nu toekomstmuziek. Eerst moet de repressie eraf.
Bovendien zijn we allang blij als we straks geld hebben om een paar vaten bier te kunnen bestellen om überhaupt open te kunnen en personeel fatsoenlijk te kunnen betalen.”
Hoe gaat het met de donaties? Kunnen de mensen nog doneren?
“Jazeker! Wij begonnen in december een donatie actie vanwege onze benarde situatie, en tot onze grote vreugde is daar tot nu toe bijna 18.000 euro gedoneerd door gasten die de spijkerbar een warm hart toedragen. Dat heeft ons enorm geholpen, hoewel dat geld ondertussen ook alweer opgegaan is. Meer informatie en een donatiemogelijkheid is te vinden op https://www.gofundme.com/f/de-spijkerbar-amsterdam-gaybar, of gewoon via onze eigen website.
Dus, predik je inclusiviteit? Now is the time to put your money where your mouth is. Voorlopig gaat het grootste deel naar de huur en het aanklagen van de staat voor het uitblijven van compensatie, maar we proberen wat te reserveren voor een spetterend feest voor alle donateurs.”
Strijdbare slotwoorden
“De startersregeling, waarvoor wij met succes aandacht vroegen met onze ‘ikea-actie’, is nog in de maak en zal de komende maanden niets uitkeren, en sowieso niet voor de schade uit 2020. Wij hebben daarom geen enkel vertrouwen meer in de Haagse netwerk boys. Alle miljarden die de corona maatregelen kosten, zouden beter kunnen worden besteed aan het stimuleren van gezond en gelukkig leven en aan de uitgeklede gezondheidszorg.
Wij worden geregeerd door markt gestuurde technici en medici die kennelijk schijt hebben aan de kleine ondernemer. Wij zullen niet rusten totdat wij, waar wij maar kunnen, deze bestuurlijke dwaling hebben gekeerd. Dat zal wel een langdurig proces worden en wij zien dat met vertrouwen tegemoet. Liever gaan wij gewoon door met waar wij goed in zijn; serving the gay community since 1978”, laten een uiterst strijdbare Steven en Tomas ten slotte namens Spijkerbar Amsterdam weten.
